- Zorg voor een duidelijk bedritueel: een vaste volgorde van verzorgen, in bed leggen en afscheid nemen. Elke keer wanneer je je baby in bed legt. Dit is fijn afscheid nemen van elkaar en een goede voorbereiding op het rustig gaan slapen voor je kindje.
- Als je zorgt voor voorspelbaarheid in je handelen, krijg jij routine in de verzorging en het bedritueel. Je baby'tje went hier aan en leert waar hij aan toe is. Praat tegen je kindje, doe wat je zegt en zeg wat je doet. Zo leert je baby wanneer, hoe en wat er gaat gebeuren. Dit geldt voor overdag, maar natuurlijk ook voor ‘s nachts.
- Beperk alle vormen van prikkels (prikkelreductie) in aanloop naar het bedritueel. Denk aan muziek op de achtergrond en televisie. Fel licht in de omgeving van je baby, dat houdt je baby wakker. Zo ook intensief samen spelen en andere mensen in huis die voor afleiding en drukte zorgen. Maar denk ook aan je telefoon, zet deze uit als je met je baby bezig bent.
- Benadruk het verschil tussen dag en nacht. Laat de gordijnen overdag open en zorg dat het ‘s nachts donker is op de babykamer. Zo leer je je kindje vanaf het begin dat er verschil is tussen de dag en de nacht. Dat bevordert uiteindelijk het slapen ‘s nachts.
- De nacht is de weerspiegeling van de dag. Als je baby veel indrukken/prikkels heeft opgedaan gedurende de dag, zul je dat ‘s nachts terugzien in slecht slapen. Ook als jij druk bent heeft dat zijn uitwerking op je kindje. Je baby voelt jouw drukte feilloos aan. Je baby kan door al deze indrukken onrustig zijn, dromen en eventueel regelmatig ophuilen.
- Houd de verzorging van je baby en de aandacht ‘s nachts kort. De nacht is niet bedoeld om uitgebreid te knuffelen. Maak het jezelf zo gemakkelijk mogelijk en maak je baby niet té wakker. Beperk je tot de hoogst noodzakelijke verzorging en voeding. Vermijd extra prikkels zoals fel licht (maak gebruik van een nachtlampje, geen telefoon), praat met een zachte stem en houd je baby lekker warm en op temperatuur. Na de verschoning (alleen verschonen indien nodig) meteen weer terug in het bedje.
- Wat zijn goede basisvoorwaarden? Goed gegeten, lekker boertje, schone luier, niet te koud/te warm (kamertemperatuur rond 18 C / slaapzak aangepast aan het seizoen), donkere kamer, luchtvochtigheid 50-60%. Als de basisvoorwaarden voor elkaar zijn staat dat goed slapen in ieder geval niet meer in de weg.
- Wat is een goede materiaalkeuze om lekker te slapen voor je baby? Kies voor natuurlijke en zachte materialen (bijvoorbeeld katoen, dat ademt) voor het beddengoed en voor de babykleertjes. Zorg voor een goede vocht- en warmteregulatie zodat je baby het niet te warm krijgt. Controleer of je gebruikte materialen voldoen aan de erkende keurmerken voor babyproducten.
- Denk ook aan voldoende ventilatie van de babykamer. Lucht de babykamer elke dag minimaal een half uur voor voldoende verse zuurstof. Dit bevordert de slaap van je kindje. Of stel de klimaatbeheersing van de babykamer goed af.
- Laat je niet gek maken. Wees reëel in je verwachtingen. Stel je er op in dat je baby wakker wordt ‘s nachts. Dat is heel normaal. Wat andere mensen er ook allemaal van vinden en zeggen. Al die adviezen en meningen van anderen, trek je eigen plan. Maak er geen issue van, ook deze fase gaat uiteindelijk voorbij.
Een inbakerslaapzakje geeft je baby ook een gevoel van geborgenheid en veiligheid. Net zoals de 9 maanden in de omslotenheid van jouw baarmoeder.
- Je baby mag best een beetje huilen. Leer je baby te ‘lezen’. Wat heeft hij nodig? Gecontroleerd laten huilen is een leerproces voor je baby en jezelf. Als je baby huilt of jengelt, is soms een geruststellende aai over zijn bolletje en je kalmerende stem voldoende om je baby weer tot rust te brengen. Sommige baby’s gebruiken huilen om te ‘ontladen’ voordat ze in slaap vallen. In de ‘actieve’ slaapfase huilen baby’s vaak nog even op. Voorkom dat je baby zich overstuur huilt en moeilijk tot bedaren te brengen is.
- Rooming in, waarbij je baby in zijn eigen wiegje bij jullie op de kamer slaapt, is een natuurlijke manier om je baby te helpen om beter te slapen. Jouw aanwezigheid werkt namelijk geruststellend voor je kindje. Hij hoort je ademhaling en voelt dat je in de buurt bent. Daardoor ontspant je baby en gaat het gemakkelijker slapen. De afstand tussen jouw buik en een eigen kamertje is soms gewoon nog te groot. Een inbakerslaapzakje geeft je baby ook een gevoel van geborgenheid en veiligheid. Net zoals de 9 maanden in de omslotenheid van jouw baarmoeder. Rooming in is een oermethode. Deze methode werkt voor jullie beiden mits je zelf niet van ieder babygeluidje wakker wordt. Uitgeruste ouders zijn tenslotte de leukste ouders.
- Durf te vertrouwen op je instincten. Vertrouw op het natuurlijk proces van kinderen krijgen en verzorgen. Je bent ervoor gemaakt. Kies wat bij je past als ouders. Probeer stapje voor stapje wat werkt voor jouw kindje en voor jullie als ouders.
- Na de laatste voeding leg je je baby meteen in zijn bedje. Je hoeft niet te wachten op de slaapsignalen. Voor overdag geldt: wees alert op de eerste slaapsignalen. Zoals te langzaam drinken, wegkijken, geeuwen, grimassen en jengelen. Leg je kindje wakker in bed (Als het kan, soms valt hij na de voeding meteen in slaap).
- Tussen de 7 - 9 maanden kan je baby meer gaan huilen ‘s nachts. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van je kindje. Dromen en verlatingsangst gaan in deze periode een rol spelen. Ga altijd even bij je baby kijken. Het heeft de bevestiging dat je er nog steeds bent, ook al ziet je kindje je niet, echt even nodig. In deze fase leert je baby hoe oorzaak en gevolg werkt. ( ’Als ik ga huilen komt papa/mama’). Het is in deze fase belangrijk dat je als ouders de regie houdt en niet je baby die het huilen gaat gebruiken om jullie te zien. Leer je kindje dat je in de buurt bent door je stem te laten horen, de deuren open te laten, weer rooming in toe te passen in geval van aanhoudende nood (bouw dit ook weer af als het kan). Haal de ‘angel’ uit deze stressvolle situatie van gebroken nachten. Dus houd je acties kort, duidelijk en geeft je baby de geborgenheid die hij nodig heeft. Een fijne slaapzak zorgt ervoor dat je baby lekker warm en geborgen blijft, ondanks zijn onrustig gevoel in zijn bedje. In deze fase ontstaat gemakkelijk een verstoord slaappatroon. Grijp zoveel mogelijk terug op je routines om dit te voorkomen.
- De tijd doet ook zijn werk. Heb geduld. De rijping van de hersenen heeft ook invloed op het slaapritme van je kindje. Naarmate je baby ouder wordt rijpt zijn zenuwstelsel, waardoor ongecontroleerde bewegingen (o.a. de schrikreflex) steeds minder vaak voorkomen en je baby dus rustiger slaapt. Een inbakerslaapzakje helpt je baby de eerste drie maanden om geborgen en veilig in zijn eigen coconnetje te ontspannen.
- Maak je geen zorgen dat je je baby verwent door op zijn huilen te reageren ‘s nachts. Je kunt je kind niet verwennen wel gewennen. Wennen aan jouw duidelijke betrouwbare zorg, toewijding en leiding.
Gina Tiemessen & Yolanda Roos
Basic Parenting Experts
Allebei ruim 25 jaar ervaring als jeugdzorgverpleegkundigen en aan de wieg gestaan van de preventieve zorg van 0-4 jarigen. Gespecialiseerd in de basiszorg voor baby’s en jonge kinderen. Gedreven om jonge ouders te ondersteunen in het ouderschap.
